Gweithio ar eich pen eich hun

Yn aml, ceir camsyniad bod gweithio ar eich pen eich hun yn erbyn y gyfraith, ond nid yw hynny鈥檔 wir. Yn hytrach, mae鈥檙 gyfraith yn disgwyl i ni ystyried a delio ag unrhyw risgiau a allai godi, fel y byddem yn ei wneud gydag unrhyw weithgaredd gwaith arall.

Beth yw gweithiwr ar ei ben ei hun?

Mae rhai o'r farn mai dim ond os ydym yn gweithio i ffwrdd o ganolfan sefydlog yr ydym yn gweithio ar ein pennau ein hunain, ond gweithwyr unigol hefyd yw rhai sy'n gweithio ar eu pennau eu hunain heb oruchwyliaeth agos nac uniongyrchol lle bynnag y maent. Er enghraifft, yn y brifysgol, gall 'gweithio ar eich pen eich hun' gynnwys:

Staff mewn canolfannau sefydlog:

  • Staff sy鈥檔 gweithio鈥檔 bennaf ar eu pennau eu hunain mewn gweithdai/adeiladau, e.e. safle Biogyfansoddion ym Mona, staff Iechyd a Diogelwch yn Reichel, sydd ar eu pennau eu hunain am gyfnodau hir pan fydd cydweithwyr allan.
  • Staff sy鈥檔 gweithio mewn rhan arall o adeilad i eraill. I roi hyn yn ei gyd-destun, meddyliwch a ydych chi'n gweithio am gyfnodau hir ar eich pen eich hun lle pe baech chi'n gweiddi am help na fyddai unrhyw un yn clywed neu nad oes unrhyw un byth yn mynd heibio, e.e. pe baech chi'n gweithio ar un pen i goridor hir a bod rhywun arall yn gweithio yn y pen arall a set o ddrysau yn eich gwahanu, neu chi鈥檔 gweithio ar un llawr a chydweithwyr ar lawr arall.
  • Pobl sy'n gweithio y tu allan i oriau arferol e.e. technegwyr yn bwydo anifeiliaid, staff domestig.

Staff yn gweithio i ffwrdd o'u canolfan sefydlog:

  • Staff cynnal a chadw a thiroedd sy鈥檔 symud o hyd gyda鈥檜 gwaith o un man i鈥檙 llall.
  • Gweithwyr fferm yn y caeau.
  • Staff ar ymweliadau cartref, e.e. fel rhan o'u hymchwil neu fel rhan o'u swydd.
  • Staff ar deithiau maes gartref a thramor.
  • Staff diogelwch.

Beth sydd angen ei wneud?

Dylech asesu gweithgareddau 鈥榞weithio ar eich pen eich hun鈥� bob amser. Y dull gorau yw ei asesu fel rhan o'ch asesiad risg arferol yn y gweithle, gan y bydd hyn yn eich helpu i fesur y risg 'gweithio ar eich pen eich hun' ochr yn ochr 芒'ch gwaith arferol.

Bydd y cysylltiadau canlynol yn rhoi gwybodaeth ddefnyddiol i chi am yr hyn i'w ystyried wrth asesu risgiau 'gweithio ar eich pen eich hun':